بررسی بیلان پتاسیم در برخی زمینهای زیرکشت گندم در جنوب آذربایجان غربی

بمنظور بررسی بیلان پتاسیم در خاکهای زیر کشت گندم آبی و همچنین تغییرات پتاسیم در این خاکها براساس فامیلهای غالب خاک تعداد 21 مزرعه در جنوب استان آذربایجان غربی انتخاب گردید در سال اول کلیه مزارع زیر کشت گندم آبی بوده ولی در سال دوم محصولات مختلف کشت گردید نمونه های خاک در پاییز و بهار، طی دو سال و جمعا در چهار نوبت از کلیه مزارع تهیه شد. در نوبت اول خصوصایت فیزیکی و شیمیایی خاکها و در نوبت بعدی فقط مقدار پتاسیم قابل جذب و غیرقابل تبادل اندازه گیری شد. مقدار پتاسیم اضافه شده به خاک از طریق آبیاری برآورد گردید همچنین مقدار برداشت پتاسیم توسط محصول محاسبه شد.نتایج حاصل از تجزیه ها نشان داد که میزان پتاسیم قابل جذب خاک قبل از کاشت در سالاول بین 40 تا 650 میلی گرم در کیلوگرم خاک و در سال دوم 72 تا 660 میلی گرم در کیلوگرم خاک بود. محاسبات انجام یافته حاکی از آن است که بیلان پتاسیم در طی دو سال در تمام مزارع مورد بررسی منفی بوده است بر اساس آزمون زوجی مقایسه میانگینها، پتاسیم قابل استخراج با استات آمونیوم در نمونه های خاک قبل از کاشت و بعد از برداشت اختلاف معنی داری وجود نداشته ولی بین پتاسیم غیرقابل تبادل در نمونه های قبل از کشت سال اول و بعد از برداشت سال دوم اختلاف معنی داری در سطح 5% وجود داشته و میزان آن کاهش یافته است و این کاهش بطور متوسط در حدود 1/48 میلی گرم بر کیلوگرم بوده است. در نهایت می توان گفت اگرچه میزان پتاسیم قابل استخراج با استات آمونیوم کاهش معنی درای نشان نداده ولی با توجه به اینکه مقدار پتاسیم غیرقابل تبادل در سطح 5% کاهش یافته و این نیز در درازمدت باعث تخلیه پتاسیم خاک شده و فرصت آزاد سازی و ترمیمی آن برای خاک وجود نخواهد داشت لذا مصرف کود پتاسه در این مزارع برای تامین نیاز پتاسیمی محصول ضروری می نماید.